Rhyddhad Ardrethi Manwerthu, Hamdden a Lletygarwch Cymru - 2025/26
Yn 2025-26, bydd Llywodraeth Cymru yn darparu £78m o gymorth ardrethi annomestig wedi’i dargedu i fusnesau yn y sectorau manwerthu, hamdden a lletygarwch e.e. siopau, tafarndai, bwytai, campfeydd, lleoliadau perfformio, gwestai ac ati.
Nod y rhyddhad yw darparu cymorth ar gyfer eiddo a feddiannir cymwys, drwy gynnig gostyngiad o 40% ar filiau ardrethi annomestig.
Bydd y rhyddhad yn amodol ar gap yn y swm y gall pob busnes ei hawlio ar draws Cymru. Cyfanswm y rhyddhad sydd ar gael yw £110,000 ar draws pob eiddo a feddiannir gan yr un busnes, ac mae’n ofynnol i bob busnes wneud datganiad wrth wneud cais i awdurdodau lleol unigol, yn cadarnhau nad yw swm y rhyddhad y maent yn ei geisio ar draws Cymru yn fwy na’r cap hwn.
Rhaid gwneud ceisiadau i awdurdodau lleol erbyn 31 Mawrth 2026 er mwyn i dalwyr ardrethi fod yn gymwys ar gyfer rhyddhad yn 2025-26. Ni fydd ceisiadau a dderbynnir ar ôl y dyddiad hwn yn gymwys i gael rhyddhad yn 2025-26 o dan y cynllun hwn.
Gwnewch gais am Ryddhad Ardrethi Manwerthu, Hamdden a Lletygarwch 2025-26 YMA
Rhyddhad Ardrethi Busnesau Bach yng Nghymru
Daeth cynllun parhaol newydd i rym ar 1 Ebrill 2018. Mae Llywodraeth Cymru yn darparu rhyddhad ardrethi annomestig i fusnesau bach cymwys.
- bydd safleoedd busnes cymwys gyda gwerth ardrethol o hyd at £6,000 yn derbyn rhyddhad 100%; a
- bydd rhai gyda gwerth ardrethol rhwng £6,001 a £12,000 yn derbyn rhyddhad ar sail tapr o 100% i sero.
Bydd y mathau dilynol o fusnes yn parhau i gael rhyddhad fel sy’n dilyn:
Safleoedd Cofrestredig Gofal Plant
Caiff y cynllun rhyddhad ardrethi busnesau bach ar gyfer darparwyr gofal plant ei gynyddu i roi rhyddhad 100% i bob darparydd cofrestredig gofal plant yng Nghymru. Dechreuodd y lefel uwch hwn o ryddhad ar 1 Ebrill 2019.
Swyddfeydd Post
- Swyddfeydd post gyda gwerth ardrethol hyd at £9,000 yn derbyn rhyddhad 100%
- Swyddfeydd post gyda gwerth ardrethol rhwng £9,001 a £12,000 yn derbyn rhyddhad 50%
Terfyn Amlfeddiannaeth
Lle mae trethdalwr yn atebol am fwy na dau eiddo ar un rhestr ardrethi annomestig leol (“rhestr leol”) ac mai dim ond amodau gwerth ardrethol y mae’r eiddo hynny yn ei gyrraedd, dim ond am uchafswm o ddau eiddo o’r fath y bydd y talwr ardrethi yn derbyn rhyddhad.
Rhyddhad Trosiannol
Ar gyfer eiddo sy’n cymhwyso, dim ond am atebolrwydd ardrethi annomestig o fewn y cyfnod 1 Ebrill 2023 a 31 Mawrth 2025 y bydd rhyddhad trosiannol ar gael.
Mae canllawiau ar y cynllun Rhyddhad Ardrethi Trosiannol yn awr ar gael ar wefan Busnes Cymru.
Sut i wneud cais
Os ydych yn gymwys, caiff rhyddhad ardrethi trosiannol ei roi yn awtomatig ar eich bil felly ni fydd angen i chi wneud cais amdano.
Eiddo Gwag neu a Ddefnyddir yn Rhannol / Eiddo Eithriedig
Rhyddhad Ardrethi ar gyfer Eiddo Gwag
Caiff eiddo busnes gwag eu heithrio rhag talu ardrethi busnes am 3 mis ar ôl i’r eiddo ddod yn wag. Mae eithriadau ychwanegol ar gyfer rhai mathau o eiddo dan werth ardrethol penodol. Mae’r rhaib yn cynnwys:
- safleoedd diwydiannol, tebyg i warysau, sydd wedi eu heithrio am 3 mis pellach
- adeiladau rhestredig sydd wedi eu heithrio nes cânt eu defnyddio eto
- adeiladau gyda gwerth ardrethol dan £2,600 sydd yn eithriedig nes cânt eu defnyddio eto
- adeiladau y mae’r elusennau yn berchen arnynt, sydd wedi eu eu heithrio os yw defnydd nesaf yr adeilad yn debyg o fod yn gyfangwbl neu’n bennaf ar gyfer dibenion elusennol
- adeiladau clybiau chwaraeon amatur cymunedol sydd yn eithriedig os yw eu defnydd nesaf yn debygol o fod yn gyfangwbl neu’n bennaf ar gyfer clwb chwaraeon
- busnes y mae ei berchennog yn gwmni sy’n destun gorchymyn dirwyn i ben a wnaed dan Ddeddf Ansolfedd 1986 sy’n cael ei ddirwyn i ben yn wirfoddol dan y Ddeddf honno
- busnes y mae ei berchennog yn cwmni yn nwylo gweinyddwyr o fewn ystyr 1 Atodlen B1 Deddf Ansolfedd 1986 neu sy’n destun gorchymyn gweinyddiaeth a wnaed dan y darpariaethau gweinyddiaeth blaenorol o fewn ystyr erthygl 3 Gorchymyn Deddf Menter 2002 (Dechreuad Rhif 4 a Darpariaethau Trosiannol ac Arbedion) 2003
- busnes y mae gan ei berchennog hawl i feddiant yn unig yn rhinwedd ei swydd fel cynrychiolydd personol person sydd wedi marw.
Ar ôl i’r cyfnod eithrio ddod i ben, byddwch yn atebol am y bil ardrethi busnes llawn. Dylech hysbysu eich awdurdod lleol pan ddaw eich eiddo yn wag a hefyd pan fydd cael ei ddefnyddio eto.
Rhyddhad ardrethi ar gyfer Eiddo a Ddefnyddir yn Rhannol (Adran 44A)
Lle ymddengys i’r awdurdod mai dim ond rhan o eiddo sy’n wag, ac y bydd yn parhau felly am gyfnod byr, yna gall yr awdurdod ofyn i’r Swyddfa Prisio ddyrannu’r gwerth ardrethol ac felly godi ardrethi ar y rhan a ddefnyddir. Dylid nodi y gall y rhan nas defnyddir ddal i fod yn atebol am ffi ardrethi eiddo gwag.
Os ydych angen mwy o wybodaeth, cysylltwch â’r Adran Ardrethi Busnes ar 01495 363900
Gwybodaeth bellach
I gael gwybodaeth bellach cysylltwch â’r Adran Ardrethi Busnes
Rhif Ffôn: 01495 363900
Cyfeiriad: Adran Refeniw, Swyddfeydd Cyffredinol, Heol Gwaith Dur, Glynebwy, NP23 6DN.
Cyfeiriad E-bost: nndr@blaenau-gwent.gov.uk