Cydraddoldeb a’r Gymraeg

Bob pedair blynedd mae'n ofynnol i'r Cyngor adolygu ei Gynllun Cydraddoldeb Strategol a'i Amcanion Cydraddoldeb yn unol â Deddf Cydraddoldeb (Cymru) 2010.

Er mwyn cwrdd â’n dyletswyddau statudol, rydym yn falch o gyflwyno trydydd Cynllun Cydraddoldeb Strategol 2020-24 Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent. Dyma gynllun sy'n nodi sut y byddwn yn cyflawni ein dyletswyddau o dan Ddeddf Cydraddoldeb (Cymru) 2010.

Mae rhoi tegwch a chydraddoldeb wrth wraidd popeth a wnawn yn ganolog i sicrhau'r canlyniadau llesiant mwyaf posibl i'n preswylwyr, cymunedau lleol, staff ac ymwelwyr, nawr ac yn y dyfodol.

Rydym yn cydnabod bod gennym ni, fel darparwyr gwasanaethau cyhoeddus, ran allweddol i'w chwarae wrth wneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau pobl. Felly, byddwn yn parhau i ymdrechu i fod yn sefydliad ‘cyfiawn a theg’ fel yr amlinellir yn ein Cynllun Corfforaethol 2018-22.

I gyflawni hyn, mae ein cynllun yn nodi'r camau allweddol y byddwn yn eu cymryd dros y pedair blynedd nesaf i gryfhau a hyrwyddo cydraddoldeb ar draws Blaenau Gwent. Mae'r camau'n adeiladu ar y cynnydd yr ydym eisoes wedi'i wneud a byddant yn parhau i'w gefnogi er mwyn galluogi newid ystyrlon.

Ein chwe amcan cydraddoldeb yw:

• Byddwn yn sefydliad sy’n sicrhau bod tegwch a chydraddoldeb ym mhopeth a wnawn.
• Byddwn yn gyflogwr cyfle cyfartal gyda gweithlu sy’n gwerthfawrogi cydraddoldeb ac amrywiaeth.
• Byddwn yn cefnogi plant a phobl ifanc, yn enwedig y rheiny â nodweddion gwarchodedig, i gyflawni eu huchelgeisiau dysgu.
• Byddwn yn hyrwyddo ac yn cefnogi cymunedau diogel, cyfeillgar a chydlynol.
• Byddwn yn sicrhau bod pobl sydd â nodweddion gwarchodedig a rhanddeiliaid allweddol sy’n cynrychioli eu buddiannau yn cael eu cynnwys mewn modd ystyrlon.
• Byddwn yn ymdrechu i fynd i’r afael ag anghydraddoldeb a achosir gan dlodi ar gyfer pobl sydd â nodweddion gwarchodedig.

Hoffem ddiolch i bawb sydd wedi chwarae rhan weithredol yn natblygiad y cynllun hwn ac edrychwn ymlaen at weithio gyda chi i'w wneud yn llwyddiant.

Deddf Cydraddoldeb ac Amrywiaeth a Deddf Cydraddoldeb 2010

Rydym yn cydnabod y gallai pobl ddioddef gwahaniaethu a bod dan anfantais am lawer o resymau. Mae iddo hefyd rwymedigaeth foesol a statudol i adlewyrchu anghenion cymuned amrywiol trwy ei darpariaeth gwasanaeth ac fel cyflogwr.

Mae wedi ymrwymo i hyrwyddo cydraddoldeb ac amrywiaeth ar draws ein holl wasanaethau a sicrhau eu bod yn hygyrch i bawb. Mae'r Ddeddf yn rhoi tegwch wrth galon cymdeithas, yn cysoni cyfraith gwahaniaethu, yn cryfhau'r gyfraith i gefnogi cynnydd ar Gydraddoldebau ac yn datganoli'r cyfrifoldeb am wahaniaethu i Gymru.

Cyfunodd y Ddeddf y 116 darn gwahanol o ddeddfwriaeth cydraddoldeb flaenorol ac mae'n rhoi hawl i bawb beidio â chael eu trin yn llai ffafriol gan awdurdodau cyhoeddus. Y nodweddion gwarchodedig (llinynnau) y mae dyletswydd cydraddoldeb cyffredinol y sector cyhoeddus yn berthnasol iddynt yw:

1. Oedran
2. Anabledd
3. Ailbennu rhywedd
4. Priodas a phartneriaeth Sifil
5. Beichiogrwydd a mamolaeth
6. Hil
7. Crefydd a chred
8. Rhyw
9. Cyfeiriadedd rhywiol

Nid yw'r Gymraeg yn rhan o'r Ddeddf Cydraddoldeb gan ei bod yn dod o dan ei darn o ddeddfwriaeth penodol ei hun - Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 - ond nid yw'n llai pwysig.

Mae angen rhoi sylw dyledus i:

• Dileu gwahaniaethu, aflonyddu ac erledigaeth anghyfreithlon
• Hyrwyddo Cydraddoldeb Cyfle
• Meithrin Cysylltiadau Da
• Mae’n ymdrin â chyflogaeth a darparu nwyddau a gwasanaethau (yn cynnwys staff a'r cyhoedd sy'n cyrchu gwasanaethau)
• Crëwyd Dyletswyddau Penodol i gefnogi cydymffurfiad â'r Ddyletswydd Cydraddoldeb.

1. Gosod amcanion cydraddoldeb
2. Ymgynghori a Chynnwys
3. Asesu Effaith (Asesiadau o’r Effaith ar Gydraddoldeb)
4. Rhoi gwybod am gynnydd yn erbyn amcanion
5. Cyflog rhwng y rhywiau a gwahanu yn y gweithle
6. Caffael yn y Sector Cyhoeddus
7. Sut mae arolygu'n cefnogi'r agenda cydraddoldeb
8. Adrodd gan Weinidogion Cymru