
Beth yw Bioamrywiaeth?
Bioamrywiaeth yw amrywiaeth bywyd ar y Ddaear, ym mhob ffurf a'i holl ryngweithiadau. Mae hyn yn cynnwys popeth o ficro-organebau, planhigion ac anifeiliaid i'r systemau naturiol sy'n eu cynnal. Mae bioamrywiaeth yn disgrifio ein cyfoeth naturiol, sy'n ffurfio'r dirwedd fyw o'n cwmpas, yn cynnal systemau ecolegol ac yn gwella ansawdd ein bywyd.
Mae gan fioamrywiaeth werth cynhenid i bob peth byw. Maent yn ddangosydd allweddol o ddatblygiad cynaliadwy.Mae bioamrywiaeth yn galluogi ein systemau naturiol i weithredu'n iawn trwy ddarparu llawer o wasanaethau pwysig fel ffurfio pridd ac ailgylchu maetholion, chwalu ac amsugno llygredd, yn ogystal ag adnoddau biolegol fel y dŵr rydyn ni'n ei yfed, yr awyr rydyn ni'n ei anadlu a'r bwyd rydyn ni'n ei fwyta.
Mae'r Cyngor yn cydnabod bod ecosystemau gwydn, wedi'u hategu gan dirwedd fioamrywiol, yn darparu manteision lluosog i natur, hinsawdd a phobl Blaenau Gwent. Mae gwydnwch yn dibynnu ar:
- Amrywiaeth rhwng ac o fewn ecosystemau
- Graddfa ecosystemau
- Y cysylltiadau rhwng ac o fewn ecosystemau
- Cyflwr ecosystemau
- Addasrwydd ecosystemau
Rydym wedi ymrwymo i gynnal a gwella bioamrywiaeth a gweithio mewn partneriaeth ag eraill i sicrhau cynaliadwyedd y manteision dilynol a'u cyfraniad at y nodau llesiant.
Nid cyfrifoldeb y Cyngor neu grwpiau amgylcheddol yn unig yw diogelu Bioamrywiaeth Blaenau Gwent; mae angen ymrwymiad gennym ni i gyd!
Y Ddyletswydd Bioamrywiaeth
Mae Adran 6 o Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) Act 2016 yn gosod dyletswydd ar awdurdodau cyhoeddus i geisio cynnal a gwella bioamrywiaeth lle mae o fewn arfer priodol eu swyddogaethau. Wrth wneud hynny, rhaid i awdurdodau cyhoeddus geisio hyrwyddo gwydnedd ecosystemau. Mae hyn yn golygu bod rhaid i Gyngor Blaenau Gwent fabwysiadu dull rhagweithiol i wella a pheidio â lleihau bioamrywiaeth wrth gyflawni swyddogaethau. Daeth y ddyletswydd i rym ar 21 Mai 2016 ac mae'n disodli'r ddyletswydd Bioamrywiaeth gynharach yn Neddf yr Amgylchedd Naturiol a Chymunedau Gwledig (NERC) 2006.
Mewn ymateb i Ddeddf yr Amgylchedd, datblygodd a chynhyrchodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent Flaengynllun Bioamrywiaeth a Gwydnwch Blaengynllun hwn yn dilyn canllawiau a baratowyd gan Lywodraeth Cymru ac yn ystyried y saith Nod Llesiant sydd wedi'u cynnwys yn Neddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol, egwyddorion amcanion Datblygu Cynaliadwy Cynllun Gweithredu Adfer Natur Cymru ac Egwyddorion y Dull Ecosystemau. Mae gofyniad i adrodd ar y cynllun bob 3 blynedd. Bydd y cynllun yn cael ei adolygu yn dilyn yr adrodd.
Bywyd Gwyllt a Welwyd
Mae hefyd yn bwysig iawn cofnodi'r bywyd gwyllt rydych chi'n ei weld yn eich gardd neu allan ar deithiau cerdded – mae'n helpu i greu darlun o ba rywogaethau sydd i'w cael mewn gwahanol ardaloedd fel y gellir eu deall a'u gwarchod yn well.
Gallwch gyflwyno’r hyn a welwyd yn www.sewbrecord.org.uk neu lawrlwytho eu ap – Ap LERC Cymru. Gallwch hefyd ddarganfod pa natur sydd wedi’i gofnodi yn eich ardal ar wefan Aderyn aderyn.lercwales.org.uk
Dogfennau Cysylltiedig
- Environment Act Forward Plan Report 2025
- Environment Act Forward Plan 2022
- Pollinator Policy Sept 2024
Gwybodaeth Gyswllt
Ecolegydd: Nadine.morgan@blaenau-gwent.gov.uk
Swyddog Bioamrywiaeth
Rebecca.ward@blaenau-gwent.gov.uk
Sheryl.Beck@blaenau-gwent.gov.uk